Trump’ın Açıklamalarıyla Suriye’nin Enerji Altyapısı Hareketleniyor

ABD Başkanı Donald Trump, Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılacağını duyurduktan sonra, Şam’ın enerji altyapısının yeniden inşa sürecinin hızlanacağı öngörülüyor.

Trump, Riyad’da katıldığı Suudi Arabistan-ABD Ortak Yatırım Forumu’nda Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılacağını açıkladı. Bu açıklamanın ardından, Şam halkının enerji ihtiyaçlarına nasıl cevap verileceği merak konusu oldu.

2011 yılında ABD, Esed rejiminin baskıcı uygulamalarına karşılık olarak Suriye menşeli petrol ve petrol ürünlerinin ithalatını yasaklamıştı. Bu yasak ayrıca ABD vatandaşlarının Suriye petrolü veya petrol ürünleriyle işlem yapmasını da engelliyordu.

Suriye’nin ekonomik kalkınmasını engelleyen bir diğer faktör de ABD’nin yürürlüğe koyduğu Sezar Yasasıydı. 2020’de yürürlüğe giren bu yasa, Esed rejimine karşı olduğu kadar, rejimle işbirliği yapan ülkeleri ve şirketleri de kapsayan geniş çaplı yaptırımlar içeriyordu. Trump, Sezar Yasası kapsamında muafiyet yetkisini kullanmayı planlıyor ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Kongre’den yaptırımların tamamen kaldırılmasını talep edilebileceğini belirtiyor.

Suriye’nin Enerji Altyapısı Çöktü

Suriye’deki yaptırımlar ve iç savaşın yarattığı yıkım, ülkenin enerji altyapısında büyük tahribata yol açtı. Savaş öncesi günlük yaklaşık 350 bin varil petrol üreten ülke, savaş sonrası bu rakamı 90 bin varilin altına düşürdü. Doğal gaz boru hatları, işleme tesisleri ve elektrik altyapısında da önemli kayıplar yaşandı.

Yenilenebilir enerji alanındaki ilerleme ise yatırım eksikliği ve siyasi önceliklerin farklılaşmasından ötürü sınırlı kaldı.

Suriye’nin Petrol Üretimi Artabilir

Rystad Energy’nin Kıdemli Başkan Yardımcısı Jorge Leon, Trump’ın yaptırımları kaldırma açıklamalarının ardından Suriye’de petrol üretiminin yeniden başlayabileceğini belirtti. Leon, ülkede günlük petrol üretiminde artış yaşanabileceğine işaret ederek, yakın vadede günlük üretimin 110 bin varile çıkabileceğini söyledi.

Öte yandan, Washington Arap Körfez Ülkeleri Enstitüsü Misafir Öğretim Üyesi Kate Dourian, yaptırımların kaldırılmasının tek başına sektörel canlanma yaratmayacağını ifade ederek, enerji sektöründe sürdürülebilir bir toparlanma için kalıcı siyasi çözüm gerektiğini vurguladı. Türkiye’nin Suriye’nin yeniden inşasında rol oynamaya hazır olduğunu belirten Dourian, Türkiye’nin istikrarlı bir Suriye’yi doğal gazın Avrupa’ya taşınmasında potansiyel bir güzergah olarak gördüğünü dile getirdi.

Yenilenebilir Enerji Yatırımları Mümkün

TESPAM Başkanı Oğuzhan Akyener ise yaptırımların kalkmasıyla Suriye’nin enerji altyapısının yeniden inşa sürecinin hız kazanacağını belirterek, ülkenin zengin petrol rezervleri ve doğalgaz potansiyeli olduğunu söyledi. Akyener, elektrik altyapısının öncelikli olduğunu vurgulayarak, Türkiye’nin sürece teknik ve lojistik destek sağlayabileceğini ifade etti.

Yeniden inşa sürecinin hız kazanmasıyla birlikte, Türkiye’nin Suriye’nin enerji altyapısının tamiri ve geliştirilmesi konusunda çeşitli destek paketleri sunabileceği ön görülüyor.