Gerçeküstücülük Akımına Giriş: René Magritte Neden Yüzünde Elma Olan Bir Adam Çizdi?
Seher Alp
3 min read
René Magritte neden 1946 yılında yüzünde elma olan bir adam çizdi? İsmini neden Adamın Oğlu koydu? ‘Gerçeküstücülük’ olarak lisanımıza geçen sürrealizm akımının kapılarını aralıyoruz… ?
Kaynak: https://twitter.com/culturaltutor/sta…
Belçikalı René François Ghislain Magritte, gerçeküstücülük akımının en değerli temsilcilerinden biri.
Magritte, kendi yapıtlarını şöyle tanımlamıştı:
Benim fotoğraflarım hiçbir şey anlatmayan görsel imgelerdir. Akla gizemi getirirler. Doğrusunu isterseniz, benim fotoğraflarımı gören biri kendi kendine şu soruyu sorar: ‘Bunun manası ne?’ O fotoğrafın bir manası yoktur. Zira aslında gizem de aslında hiçbir şeydir; bilinmeyendir.
Magritte, Brüksel Royal Academy’deki kısa periyodunun akabinde Belçika ordusunda hizmet vermeye başladı.
İlk başlardaki sanat anlayışı kübizmden hayli etkilenmişti. Tıpkı Picasso üzere geometrik biçimler, renkler ve soyut imgeler mevcuttu.
Bir müddet bu stil eserler üretti. Çok da göze çarpan eserler değildi; Kübizme yakın, bildiğimiz Magritte’e uzak yapıtlardı.
Kendi şeklini bulmasına az kalmıştı…
1920’li yılların başlarında her şey değişti; Magritte birinci sefer Giorgio de Chirico’nun sanatı ile karşı karşıya geldi.
Giorgio de Chirico, metafizik sanatı sürrealizme birçok katkıda bulunan İtalyan bir ressamdı.
Magritte’in sanat anlayışını şekillendiren şey, Chirico’nun “Song of Love” (1914) isimli yapıtıydı.
Bu yapıtın Magritte’i ağlattığı bile söyleniyor. Magritte birinci kez fikrin bir yapıtta söz edildiğini gördüğünü söyledi. Magritte’i etkileyen şey yapıtın entelektüel kapasitesiydi.
1926 yılında “The Lost Jockey and The Difficult Crossing” yapıtıyla bir arada Magritte, metafizik sanatını büsbütün benimsedi.
Magritte’in biçiminin ne kadar çok değiştiğini fark etmişsinizdir.
1927 yılında Paris’e taşınan Magritte, orada sürrealizmin kurucusu André Breton ile karşılaştı.
Burada Magritte, sürrealizm (gerçeküstücülük) akımını büsbütün benimsedi.
1920’li yılların sonunda epey üretken bir ressam olarak çalışıyordu fakat vakitle fotoğraflarındaki karmaşıklığı azaltmaya başladı. Daha kolay, net ve tuhaf imgeler kullandı.
Magritte 1929 yılında bir tabloda pipo imgesi kullandı ve altına Fransızca “Ceci n’est pas une pipe” (Bu bir pipo değil) notunu düştü.
İmgelerin İhaneti adını verdiği bu seri tabloda Magritte, sanatın bir aldatmaca olduğuna dair kendi fikrini ortaya koydu.
Magritte’in sürrealizmi hakkında değişik şeylerden biri de gerçekçiliği. Başka modernist akımlar soyutlaşsa da, Magritte gelenekçi tavrına devam ederek objeleri gördüğümüz üzere resmetti.
Magritte sıradan objeler ve tanıdık görüntüleri resmetmeye devam etti. Ünlü sanatkarın yapıtları gizemli bir bağlamda yer alıyor.
Bize hem gerçekçiliği hatırlatıyor hem de başımızı karıştıracak kadar farklı halde sunuyor.
Magritte, bunun ustalıkla yapılmış ve derin bir tesire sahip olan bir tuhaflık olduğunu düşünmemize sebep oluyor.
Magritte bu kolay lakin bir o kadar tuhaf konsept biçimini keşfettiğinde, mesleğinin geri kalanına bu halde devam etti.
Bu, onun fikirlerinin ve hislerinin tabir edilmesi için olağanüstü bir aracı oldu. Duygusal sanattan fazla entelektüel bir sanat vardı.
Magritte’in yapıtlarının başlığı da aldatıcı olabiliyordu: Mesela “Golconde” (1953) tablosu.
Golconde, Hindistan’daki yıkılmış bir kalenin ismi. Bunun gökten yağan şapkalı adamlarla ilgisi ne olabilir? Bilemiyoruz…
Belki de Magritte’in de desteklediği üzere: Hepsi sanatın bizi kandırması içindir.
“Gördüğümüz her şey, görmediğimiz bir öteki şeyi gizler” diyen Magritte, hakikaten de gerçeküstücülük akımının hakkını veren bir ressamdı.
Siz bu husus hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlara buyurun!
